donderdag 22 augustus 2013

John Maxwell Coetzee: The Childhood of Jesus

Nee nee nee. Deze roman speelt zich NIET af in het Palestina van de eerste eeuw van onze jaartelling. Er komt geen timmerman in voor. Er is wel een vrouw die je met enige moeite tot maagd zou kunnen bestempelen, maar directe gelijkenissen met Maria zijn er (gelukkig) niet.

Coetzee is een schrijver die ik al enige tijd met belangstelling volg. Een blanke Zuidafrikaan die zich fel tegen apartheid heeft uitgelaten toen dat nog niet zonder nadelige gevolgen was, maar die eigenlijk maar één keer, en dan nog op een heel indirecte manier, over de politieke situatie in zijn land geschreven heeft. Iemand dus, die de moed of het noodlot heeft éénling te zijn.

Ook in zijn laatste roman, die ik enige tijd geleden in vertaling las, ontbreekt iedere directe verwijzing naar Zuid-Afrika. Het verhaal gaat over een man, Simon genaamd, die met het jongetje David, dat zijn zoon niet is, aankomt in een soort vluchtelingenopvang van een Spaanstalig land. Na enige moeite (de bureaucratie in het land heeft kafkiaanse trekken) vindt hij een baan als sjouwer in de haven en krijgt hij een flatje toegewezen. Daar leert hij Eleonora kennen en omdat hij er niet in slaagt de moeder van David te vinden en omdat hij van mening is dat een kind een moeder nog heeft laat hij David bij Eleonora achter. Als David naar school gaat blijkt dat hij er merkwaardige gedachten op nahoudt over hoe de wereld in elkaar zit.

Coetzee speelt een subtiel spel met de literaire Jezusfiguur van de evangelies. High-brow komisch is bijvoorbeeld het spel met wat in de christelijke theologie de pre-existentie van de Zoon  heet. David heeft geen moeder en de man die op een 'onvleselijke' manier zijn vader is, Simon, zoekt, net als God voor Jezus, een moeder voor hem uit. David wisselt verder typisch kinderlijke uitspraken af met hoogfilosofische reflecties zonder dat dit storend werkt. Net als bij Jezus rijst bij die uitspraken echter vaak de verdenking dat wat David zegt vooral diepzinnig klinkt omdat iedere verwijzing naar een werkelijkheid buiten de eigen fantasiewereld ontbreekt.

Een intrigerend boek. Ik las het in de Nederlandse vertaling (de kinderjaren van Jezus).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten